1.1 Deelname en ontmoeting

1.1.1 Sporten en bewegen

BTW op sport
Per 1 januari 2019 is de sportvrijstelling in de Wet op de omzetbelasting verruimd. Door deze wetswijziging vervalt het recht op aftrek van btw voor gemeenten en niet-winstbeogende exploitanten van sportaccommodaties. Er is een Specifieke uitkering sport (SPUK) voor gemeenten en een subsidieregeling voor amateursportorganisaties (BOSA) om het btw nadeel te compenseren. Voor de specifieke uitkering is € 152 miljoen beschikbaar. Gemeenten hebben voor in totaal € 228 miljoen aan aanvragen ingediend. Dat betekent dat waarschijnlijk maar 2/3 deel van onze declaratie kan worden gehonoreerd. Dit leidt tot een nadeel op volgende onderstaande posten.

Sportbudgetten in de exploitatie - € 223.700 nadeel (structureel)
Voor de verschillende budgetten in de exploitatie met betrekking tot sport stijgen door het vervallen van de aftrek van BTW de lasten in totaal met € 670.700. De baten met betrekking tot sport stijgen met (2/3 x € 670.700) € 447.000 door de bijdrage uit de SPUK. Dit resulteert in een structureel nadeel van 223.700. Vooralsnog beschouwen we het als structureel maar omdat ieder jaar opnieuw een nieuwe aanvraag ingediend moet worden en wij niet weten wat de andere gemeenten indienen, zal dit bedrag kunnen veranderen in ons nadeel (nog meer aanvragen) of in ons voordeel (minder aanvragen).

Krediet Visie Polseweg - netto verhoging krediet ivm BTW op sport van € 294.000
Het krediet Visie Polseweg van € 4.2mln zal aan de uitgavenkant met de btw over dit bedrag stijgen. Dit is € 882.000.
Daartegen over staat een Specifieke uitkering sport (SPUK) van (2/3 x € 882.000) € 588.000 zoals hierboven beschreven.
Bijdragen van derden mogen we verrekenen met de uitgaven zodat dit leidt tot een netto verhoging van het krediet van € 294.000.
De kapitaallasten stijgen hierdoor met € 15.000 vanaf 2020 en heeft dus geen begrotingsgevolgen in 2019, behalve een verhoging van het krediet.

1.1.2 Kunst en cultuur

Open academie - € 70.000 nadeel (incidenteel)
Het bestuur van de Open Academie heeft maatregelen genomen om de continuïteit van de Open Academie veilig te stellen. Zij heeft echter niet de financiële middelen om de in gang gezette en noodzakelijke reorganisatie te voltooien en is ook niet in staat om zelfstandig de in het verleden opgelopen tekorten in te lopen. Daarom heeft de Open Academie een verzoek ingediend voor eenmalige financiële ondersteuning (€ 70.000) voor realisatie van het 'Toekomstplan voor de Open Academie". De toekomstige exploitatie van de Open Academie bestaat uit het cultuurmakelaarschap en netwerkorganisatie ten behoeve van kunst en cultuureducatie binnen het basisonderwijs.

1.1.3 Subsidies en accommodaties

1.2 Zelfredzaamheid

1.2.1 Gezondheid

Jeugdgezondheidszorg - € 38.800 voordeel (incidenteel)
In 2018 heeft de jeugdgezondheidszorg voor een aantal taken minder uren ingezet/nodig gehad dan opgenomen in de verstrekte beschikking. Vanuit de jaarverantwoording 2018 blijkt een onderbesteding van in totaal € 38.800 die we administratief verwerken in 2019. Vooralsnog is het voordeel incidenteel.

1.2.2 Kwetsbare inwoners

1.2.3 Uitkeringen

1.2.4 Voorzieningen Wmo

Wmo Maatwerkvoorzieningen - € 600.000 nadeel (structureel maar reeds verwerkt in de kadernota 2020)
De stijging van de kosten van Wmo-maatwerkvoorzieningen is voor een belangrijk deel te wijten aan de stijging van het aantal inwoners met een maatwerkvoorziening. Deze is groter dan voorzien. De toename is het grootst in de specialistische ggz-begeleiding, de lichte en middenzware dagbesteding en de huishoudelijke ondersteuning. Dat meer inwoners gebruik maken van dagbesteding en huishoudelijke ondersteuning is voor een groot deel terug te voeren op de invoering van het abonnementstarief. Sinds 1 januari 2019 is de inkomensafhankelijke bijdrage voor Wmo-maatwerkvoorzieningen afgeschaft en vervangen door een maximale eigen bijdrage van € 17,50 per vier weken per huishouden. Hierdoor is de drempel om een maatwerkvoorziening aan te vragen lager geworden. De stijging in de specialistische ggz-begeleiding is moeilijker te verklaren en maakt onderdeel uit van het onderzoek van de taskforce.
De kosten voor huishoudelijke ondersteuning zijn naast de groei van het aantal cliënten ook toegenomen door een tussentijdse verhoging van de tarieven na de 1e Turap 2019. Dit heeft te maken met de nieuwe aanbesteding van de huishoudelijke ondersteuningsproducten en de nieuwe cao-afspraken in de thuiszorg die hierin zijn verwerkt. De opbrengsten uit eigen bijdragen zijn lager dan ingeschat. De raming was gemaakt op basis van het aantal inwoners met een maatwerkvoorziening. Het aantal huishoudens is echter lager, doordat meerdere mensen binnen een huishouden voorzieningen kunnen hebben. De structurele verhoging van de uitgaven is al verwerkt in de kadernota 2020 en leidt niet tot een extra verhoging in 2020.

Op 14 mei 2019 hebben we besloten om een taskforce Sociaal Domein in te stellen. De opdracht aan de taskforce is de kostenstijging in het sociaal domein om te buigen naar kostendaling. Daartoe zal breed integraal onderzoek worden gedaan naar de oorzaken van de overschrijdingen en zal een actieplan worden opgesteld. De resultaten van het onderzoek en het actieplan zullen in december worden voorgelegd aan de gemeenteraad. In de tussenliggende tijd zullen waar mogelijk al maatregelen worden getroffen om de stijging van de kosten terug te dringen.

1.3 Iedereen die kan werken, is aan de slag

1.3.1 Re-integratie en scholing

Op dit moment ontvangen ruim 500 inwoners een uitkering. Ongeveer eenderde van het uitkeringenbestand bestaat uit statushouders. Onze ambitie is dat we veel intensiever dan nu inzetten op “mensen uit de uitkering en aan het werk”. Daartoe zal het huidige uitkeringsbestand uiterlijk 1 oktober 2019 nauwkeurig in beeld zijn gebracht. Op basis van die analyse zal een concreet actieplan worden opgesteld voor de totale populatie uitkeringsgerechtigden.

1.3.2 Werkgelegenheid

1.4 Talenten ontwikkelen

1.4.1 Voorzieningen jeugd

Jeugdhulp - € 700.000 nadeel (incidenteel)   
Het aantal jeugdigen is in de eerste 5 maanden van 2019 ten opzichte van dezelfde periode in 2018 met ruim 18% toegenomen. De jeugdzorgkosten zorg in natura (ZIN) laat op dit moment een extra tekort zien van € 765.000. Daar tegenover zien we de kosten van de  gespecialiseerde jeugdhulp dalen met € 65.000. Ten opzichte van de begroting na 1e turap 2019 wordt het totale budget met ruim € 700.000 overschreden.

Zie voor de tekst voor het instellen van een taskforce bij prestatiedoel 1.2.4 Voorzieningen Wmo.

1.4.2 Opleiding en educatie